Oditor, Vol. V, Br. 01/2019
RECEPCIJA RIMSKOG PRAVA
Mirjana Zorić[1], Milica Župljanić[2]
Datum dolaska: 10.02.2019.
Datum prihvatanja: 03.04.2019.
doi:10.5937/Oditor1901069D
Pregledni rad
UDK:
340.132.2
34(37)
JEL: K15
Rezime
Recepcija rimskog prava je preuzimanje (recipiranje) rimskog prava i njegovo korišćenje kao pozitivnog (važećeg) prava u Evropi u srednjem i novom veku. Rimsko pravo je na taj način ugrađeno u same temelje modernog evropskog prava, a njegov uticaj naročito se ogledao u razvoju građanskog prava i građanskih zakona (zakonika) evropskih zemalja u 19. veku.
Rimsko pravo (ius Romanum, ius Romanorum) označava pravni poredak koji je važio u rimskoj državi od njenog osnivanja (osnivanja Rima 754. godine pre nove ere), pa sve do smrti vizantijskog (istočno-rimskog) cara Justinijana I 565. godine nove ere. Justinijanova kodifikacija – Corpus Iuris Civilis, zbornik koji je objavljen između 529. i 534. godine predstavlja završnu fazu u razvoju rimskog prava.
U novom veku (negde pre, a negde kasnije) recipirano rimsko pravo prestalo je da važi kao pozitivno pravo u Evropi, a zamenile su ga građanske kodifikacije (građanski zakonici): u Francuskoj, u vreme Napoleona – Code Civile (Građanski zakonik) donet 1804, u Austriji Opšti građanski zakonik iz 1811, a u Nemačkoj jedinstveni Građanski zakonik iz 1896. godine. U Kneževini Srbiji prvi Građanski zakonik donet je 1844. godine.
Ključne reči: rimsko pravo, pravnici, recepcija, kodifikacija, zakonik, zakoni, građansko pravo.